Państwo, jako instytucja, dba o zdrowie wszystkich swoich obywateli, m.in. tworząc szeroko zaplanowane, działania z zakresu ochrony zdrowia. Programy polityki zdrowotnej oraz programy profilaktyczne dostosowane są do potrzeb różnych grup społecznych, w tym również dzieci i młodzieży. Jest to grupa szczególnie istotna, ponieważ w wieku rozwojowym kształtują się postawy determinujące aktualne i przyszłe zachowania dotyczące zdrowia, a utrwalone przyzwyczajenia i nawyki decydują o późniejszym stylu życia.
Problemy zdrowotne dzieci i młodzieży
Zachowania zdrowotne (związane ze zdrowiem fizycznym i psychospołecznym oraz zachowania prewencyjne) tworzą się w dzieciństwie i młodości. Zdrowy styl życia zakorzeniony we wczesnych latach przełoży się na zdrowie w dorosłym życiu. Dlatego też wszelkie działania promujące zdrowie skierowane do dzieci stanowią zasób dla rozwoju społecznego i ekonomicznego państwa.
W ostatnich latach odnotowano dwa niekorzystne zjawiska dotyczące wieku rozwojowego – zwiększanie się masy ciała i wskaźnika BMI oraz pogarszanie się sprawności fizycznej dzieci i młodzieży. Dodatkowo u młodzieży występuje wiele niedostatków w zakresie zachowań prozdrowotnych, w tym niespożywanie codziennie śniadań oraz owoców i warzyw, niski poziom aktywności fizycznej i niedostatki higieny jamy ustnej. Nastolatki podejmują często zachowania ryzykowne dla zdrowia (tj. sięganie po alkohol czy substancje psychoaktywne). Dokonujące się też w Polsce przemiany społeczno-ekonomiczne i towarzyszące im nierówności społeczne, bezrobocie, wydłużenie czasu pracy rodziców, nadmierny stres, szybkie tempo życia i rywalizacja, nie stwarzają korzystnych warunków dla zdrowia psychicznego dzieci.
Programy polityki zdrowotnej i programy profilaktyczne
Działania w zakresie polityki zdrowotnej kierowane do młodych ludzi, obejmują m.in.: sposób żywienia i stan odżywienia, profilaktykę i rozwiązywanie problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, uzależnienia behawioralne i inne zachowania ryzykowne, wzmacnianie potencjału zdrowia psychicznego, prowadzenie wczesnej diagnostyki i rehabilitacji zaburzeń neurorozwojowych, prowadzenie zintegrowanej, skojarzonej profilaktyki próchnicy zębów (w tym organizacja bezpłatnej opieki stomatologicznej). Są wśród nich programy polityki zdrowotnej:
- „Poprawa dostępności do świadczeń stomatologicznych dla dzieci i młodzieży w szkołach w 2018 r.”, finansowany przez Ministerstwo Zdrowia – beneficjenci: dzieci młodzież do 18 r.ż.,
- „Program badań przesiewowych noworodków w Polsce na lata 2019-2022”, finansowany przez Ministerstwo Zdrowia – beneficjenci: dzieci urodzone w Polsce,
- „Program zapobiegania depresji w Polsce na lata 2016-2020”, finansowany przez Ministerstwo Zdrowia – beneficjenci m.in. młodzież – ryzyko depresji młodzieńczej;
oraz programy profilaktyczne:
- „ABCDE samokontroli znamion – ogólnopolski program profilaktyki nowotworów skóry”, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego – beneficjenci: m.in. osoby w wieku 15–49 lat, u których lekarz stwierdził niepokojące zmiany skórne,
- „Pilotażowy program profilaktyki chorób odkleszczowych”, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego – beneficjenci: osoby w wieku od 15 r.ż., które często narażone są na kontakt z kleszczami.
- “Program profilaktyki wad postawy dla dzieci w wieku przedszkolnym”, finansowany przez Gminę Kędzierzyn-Koźle – beneficjenci: dzieci zamieszkałe na terenie gminy Kędzierzyn-Koźle w wieku 3-6 lat,
- „Miejski Program Profilaktyki Logopedycznej”, finansowany przez Gminę Wrocław – beneficjenci: dzieci uczęszczające do przedszkoli i klas I-III szkół podstawowych realizujących program MPPL,
Źródła:
https://pacjent.gov.pl/programy-profilaktyczne
http://wke.wroclaw.pl/mppl/#1549382399352-d95b8741-a1b8
http://bip.kedzierzynkozle.pl/attachments/download/7947
Barbara Woynarowska, Anna Oblacińska „Stan zdrowia dzieci i młodzieży w Polsce. Najważniejsze problemy zdrowotne”
