| Kontakt: pzh@pzh.gov.pl

Jeśli zostałeś/-aś zaproszony/-a do projektu i masz problemy z realizacją badania laboratoryjnego w wybranym punkcie pobrań – daj nam znać! Skontaktujemy się z punktem i umożliwimy udział w badaniu.

obserco@pzh.gov.pl
tel. 22 54 21 200 lub 22 54 21 497

Po lewej stronie graficzny pełnokolorowy znak barw Rzeczypospolitej Polskiej po prawej stronie herb na czerwonym tle rze biały ze złotą koroną
Ogólnopolskie Badanie Seroepidemiologiczne COVID-19: OBSER-CO

Czy wiesz, że...

Badania prowadzone od początku trwania pandemii wykazały, że COVID-19 w okresie przed wprowadzeniem szczepień, w około 20% do 30% przypadków przebiegał bezobjawowo, a większość przypadków objawowych miała łagodny charakter. Ciężki przebieg dotyczył około 15% chorych, a bardzo ciężki, wymagający mechanicznej wentylacji ok. 5% [1], [2] , [3] .

U osób, które otrzymały pełny cykl szczepień, w przypadku zakażenia nadal mogą rozwinąć się objawy infekcji, w tym objawy grypopodobne, kaszel, gorączka, dreszcze, ból głowy, bóle mięśni i ból gardła, ale rzadziej niż u osób niezaszczepionych konieczna jest hospitalizacja [4]. U osób zaszczepionych również rzadziej obserwuje się zespół post-covid [5].

Niestety...

Proporcja udziału przypadków o różnej ciężkości przebiegu ulegała zmianie w trakcie trwania pandemii. Od stycznia 2021 r. w krajach UE/EOG obserwowano wzrost liczby zachorowań wywołanych wariantem B.1.1.7 (Alfa) wirusa SARS-CoV-2, po raz pierwszy zgłoszonym w Wielkiej Brytanii,  który wykazywał większą zdolność do przenoszenia się niż wcześniej dominujące szczepy i mógł powodować cięższe zakażenia [6].

Od stycznia 2021 r. na całym świecie wykrywano wiele wariantów SARS-CoV-2 z różnymi zestawami mutacji. Większość pojawiających się wariantów SARS-CoV-2 nie miała znaczącego wpływu na rozprzestrzenianie się wirusa, jednak niektóre mutacje lub kombinacje mutacji mogą zapewnić wirusowi zwiększoną zdolność przenoszenia się lub zdolność do unikania odpowiedzi immunologicznej gospodarza (VOCs – warianty budzące obawy). W listopadzie 2021 r wykryto po raz pierwszy wariant Omicron (B.1.1.529), który rozprzestrzenił się w ponad 90 krajach. W styczniu 2023 r. w krajach UE dominowały warianty BQ.1 oraz BA.2.75 (Omicron subvariants) [7].

Biorąc pod uwagę odsetek przypadków o niewielkim nasileniu objawów, a także zmieniających się w trakcie epidemii kryteriach kierowania osób na badania diagnostyczne dotyczące rozpoznania COVID-19, ocena sytuacji epidemiologicznej występowania zachorowań/zakażeń wirusem SARS-CoV-2 w Polsce tylko na podstawie rozpoznanych zachorowań jest ograniczona i nie odzwierciedla w pełni rzeczywistego stanu rozpowszechnienia wirusa w populacji.

Nie jest to tylko problem Polski. Badania przeprowadzone dotychczas w innych krajach wskazują użyteczność badań seroepidemiologicznych do określenia odsetka populacji, który już przebył infekcję SARS-CoV-2 i końcowo określenia faktycznej zapadalności skumulowanej (patrz niżej).

Cel projektu OBSER-CO

Nadrzędnym celem projektu OBSER-CO jest określenie odsetka populacji, który uległ zakażeniu SARS-COV-2 oraz jaki odsetek przypadków jest rozpoznawany i rejestrowany. Właściwa ocena rzeczywistej liczby osób uodpornionych przeciwko SARS-CoV-2 pomoże precyzyjniej przewidzieć wzrosty zachorowań (tzw. fale epidemii) po okresach tymczasowego zmniejszenia obostrzeń. Dzięki temu możliwa będzie prawidłowa ocena sytuacji epidemiologicznej, a co za tym idzie podejmowanie odpowiednich działań przeciwepidemicznych niezbędnych do kontroli epidemii.

Jak określimy liczbę nierozpoznanych zakażeń SARS-COV-2 w Polsce?

Poprzez porównanie odsetka osób, u których wykrywa się przeciwciała ze wskaźnikiem liczby zarejestrowanych przypadków zakażeń w odniesieniu do liczby osób w populacji (zapadalność skumulowana) będzie możliwe określenie liczby nierozpoznanych zakażeń.

W większości krajów/regionów, w których wykonano takie badania, szacowny odsetek nierozpoznanych zakażeń po pierwszej fali wahał się od 95% do prawie 99%

Badanie OBSER-CO umożliwi ocenę rzeczywistego rozpowszechnienia wirusa SARS-CoV-2 w Polsce, a także ocenę jego rozpowszechnienia i rozpoznawalności w poszczególnych województwach oraz poszczególnych grupach wiekowych.

[1] Buitrago-Garcia D, Egli-Gany D, Counotte MJ, Hossmann S, Imeri H, Ipekci AM, Salanti G, Low N. Occurrence and transmission potential of asymptomatic and presymptomatic SARS-CoV-2 infections: A living systematic review and meta-analysis. PLoS Med. 2020 Sep 22;17(9):e1003346. doi: 10.1371/journal.pmed.1003346. eCollection 2020 Sep.
[2] 2) Wang Y, Tong J, Qin Y, Xie T, Li J, Li J, et al. Characterization of an asymptomatic cohort of SARS-COV-2 infected individuals outside of Wuhan, China. Clin Infect Dis. 2020;ciaa629
[3] 3) Wiersinga WJ, Rhodes A, Cheng AC, Peacock SJ, Prescott HC. Pathophysiology, Transmission, Diagnosis, and Treatment of Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): A Review. JAMA. 2020 Aug 25;324(8):782-793. doi: 10.1001/jama.2020.12839. PMID: 32648899
[4] Lopez Bernal J, Andrews N, Gower C, Robertson C, Stowe J, Tessier E, et al. Effectiveness of the Pfizer-BioNTech and Oxford-AstraZeneca vaccines on covid-19 related symptoms, hospital ECDC NORMAL admissions, and mortality in older adults in England: test negative case-control study. BMJ. 2021;373:n1088. Available at: https://www.bmj.com/content/bmj/373/bmj.n1088.full.pdf
[5] Ayoubkhani D, Bermingham C, Pouwels KB, Glickman M, Nafilyan V, Zaccardi F, et al. Trajectory of long covid symptoms after covid-19 vaccination: community based cohort study. bmj. 2022;377
[6] https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/covid-19-risk-assessment-variants-vaccine-fourteenth-update-february-2021
[7] https://covid19-country-overviews.ecdc.europa.eu/#4_Variants_of_concern

O projekcie

Nazwa projektu: „Ogólnopolskie Badanie  Seroepidemiologiczne COVID-19: OBSER-CO”
Badanie finansowane ze środków budżetu państwa od Agencji Badań Medycznych, numer Projektu 2020/ABM /COVID19/PZH.
Wartość dofinansowania: 3 869 980,00 zł
Całkowity koszt projektu: 3 869 980,00 zł

Skip to content